กลยุทธ์........การสอนคิดเปรียบเทียบ
ดร.สุวิทย์ มูลคำ
พิมพ์ครั้งที่ 1 มกราคม 2548
พิมพ์ครั้งที่ 2 พฤษภาคม 2548
พิมพ์ครั้งที่ 3 พฤศจิกายน
2550
สงวนลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์
บรรณาธิการกิจ : พูลทรัพย์
คชฤทธิ์ , ดร. อรทัย มูลคำ
คอมพิวเตอร์กราฟิคและจัดรูปเล่ม : สุกัญญา บุญทัน, เสรี วรสิทธิกร
ข้อมูลทางบรรณานุกรมของหอสมุดแห่งชาติ
153.207 สุวิทย์ มูลคำ
ส-ค
กลยุทธ์การสอนคิดเปรียบเทียบ. กรุงเทพฯ
ห้างหุ้นส่วนจำกัด ภาพพิมพ์, 2548
152 หน้า
1.ความคิดและการคิด-การศึกษาและการสอน
2.ชื่อเรื่อง
ISBN
974-92178-6-1
ราคา 150 บาท
จัดทำโดย:บริษัทดวงกมลสมัย จำกัด
12/234 ซอยเสือไทยอุทิศ
ถนนรัชดาภิเษก แขวงจันทรเกษม เขตจตุจักร
กรุงเทพฯ 10900
โทร :0-2541-7375,0-2930-6215 FAX:0-2541-7377,0-2930-7733
Email: dktoday@inet.co.t
พิมพ์ที่: ห้างหุ่นส่วนจำกัด ภาพพิมพ์
296 ซอยจรัญสนิทวงศ์
40 ถนนจรัญสนิทวงศ์ แขวงบางยี่ขัน
เขตบางพลัด
กรุงเทพมหานคร 10700
โทร. 0-2433-0026-7,0-2433-8586,โทรสาร,0-2433-8587
ลักษณะการคิดเปรียบเทียบอุปมาอุปไมย
การจัดการเรียนรู้
ที่มุ่งมั่นพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ของผู้เรียน
โดยอาศัยกระบวนการคิดเปรียบเทียบลัษณะการอุปมาอุปไมยเป็นหลักนั้น อาจใช้การเปรียบเทียบในลักาณะดังต่อไปนี้
1.(Direct Analogy) เป้นการเปรียบเทียบทางตรงระหว่างสิ่งของ
หรือมากกว่า อาจเป็นคน สัตว์ พืช วัตถุ สิ่งของต่างๆไม่จำเป็นต้องเหมือนกันทุกประการ จุดประสงค์ก็คือให้มองเห็นปัญหาอีกทางหนึ่ง
หรือเพื่อให้เกิดความคิดใหม่ ซึ่งอาจจะนำมาใช้แก้ปัญหาที่ต้องการได้ ตัวอย่างเช่น
วิศวกรท่านหนึ่งเฝ้าสังเกตดูหนอนตัวหนึงเจาะท่อนไม้เป็นอุโมงค์
ทำให้วิศวกรผู้นี้เกิดความคิดสร้างอุโมงค์ทำงานใต้น้ำขึ้นมา
2.(Personal Analong) การเปรียบเทียบแบบนี้นักเรียนต้องทำตนให้เหมือนสิ่งที่เปรียบเทียบ
และบรรยายความรู้สึกที่ตนเป็นแบบนั้น สิ่งที่เปรียบเทียบอาจเป็น คน พืช สัตว์ หรือ
สิ่งของเช่นให้นักเรียนสมมุติว่าตัวเองเป็นเครื่องยนต์ในเครื่องยนต์
แล้วบอกว่านักเรียนรู้สึกอย่างไรเมื่อรถติดเครื่องในตอนเช้าหรือเมื่อไปแบตเตอร์รี่หมด
หรือเมื่อรถจอดติดไปแดง
การที่นักเรียนต้องสมมุติว่าตัวเองเป็นสิ่งหนึ่งทำให้ลืมความเป็นตัวเองสักครู่
และเปรียบเทียบจะทำให้นักเรียนเกิดความแปลกใหม่
และสร้างความคิดสร้างสรรค์ขึ้นได้
โดยเอาความรู้สึกของตนเองใส่ไปในสิ่งที่สมมุติขึ้นและบรรยายความรู้สึกออกมา
3.การเปรียบเทียบโดยใช้คำคู่ที่มีความหมายแตกต่างกัน(Compressed Conflict)เป็นการเปรียบเทียบสองคำที่มีความหมายขัดแย้งกันหรือตรงข้ามกันเข้ามาอธิบายลักษณะของคน
พืช สัตว์ หรือสิ่งที่ต้องการ ยกตัวอย่างคำในภาษาอังกฤษเช่น
ก้าวร้าวอย่างเหนื่อยหน่าย (Tiredly Aggressive) เป็นต้น
4.การคิดเปรียบเทียบเชิงอุปลักษณ์(Metaphor) คือ ความสามารถในการสร้างความสัมพันธ์ระหว่าง ของที่แตกต่างกัน
มีลักษณะบางประการพร้อมกัน
หรืออาศัยหลักการบางอย่างร่วมกัน ตัวอย่างเช่น
การคิดเปรียบเทียบระหว่างไส้กลองเชื้อเพลงกับไตของมนุษย์ของสองสิ่งที่มีความแตกต่างกัน
แต่มีความเหมือนกันในเรื่องของหน้าที กล่าวคือ ทั้งสองสิ่งมีหน้าที่ในการกรองสิ่งสกปรก
โดยทำหน้าที่โดยการจำแนกชนิดของโมเลกุลซึ่งบางชนิดจะสามารถผ่านระบบกรองไปได้
แต่บางชนิดจะถูกสกัดกั้น นอกจากนี้ ไต ยังอาจเปรียบเทียบได้กับผ้ากรอง กระชอน
หรือป้อมยามที่ตรวจบัตรคนเข้าออกของสถานที่ราชการเป็นต้น หรืออาจจะเปรียบเทียบการปฎิวัติการระเบิดของภุเขาไฟ
หรือกระแสไฟฟ้ากับน้ำประปา
จะเห็นได้ว่าสิ่งที่นำมาเปรียบเทียบดังกลาวจะไม่เหมือนกันในทุกแง่
แต่การพิจนาเปรียบเทียบแล้วมองเห็นองค์ประกอบที่คล้ายกันจะช่วยให้เราเข้าใจสิ่งที่ยากให้ง่ายขึ้น
การคิดเปรียบเทียบเชิงอุปลักษณ์ จะไม่มีคำตอบที่สมบูรณ์ที่สุด
และไม่มีคำตอบใดๆที่ดีกว่าคำตอบอื่นๆ
เพราะความสำคัญของการคิดอยู่ที่การอธิบายเหตุผลที่ให้ ไม่ได้ที่ให้
ไม่ได้อยู่ในสิ่งที่เปรียบเทียบ เหตุผลอาจแตกต่างกันได้ดังนั้นคุณค่าของวิธีการเปรียบเทียบจึงอยู่ระหว่างการโยงความสัมพันธ์
ที่เป็นประสปการณ์กับเนื้อหาใหม่ วิธีการเปรียบเทียบ
จึงเป้นวิธีการสนับสนุนให้ผู้เรียนนำความรู้หรือประสบการณ์เดิมมาช่วยในการเรียนรู้สิ่งใหม่
วึ่งมิใช่การเริ่มตนจากศูนย์
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น